طراخی فروشگاه اینترنتی

بلاکچین چگونه کار می‌کند؟
 

بیایید ببینیم این فناوری بلاکچین چیست و چگونه کار می‌کند. احتمالا اگر با دنیای کامپیوتر و فناوری اطلاعات آشنا باشید، واژه‌ پایگاه داده به گوشتان خورده است. اگر بخواهیم ساده بگوییم پایگاه داده، فضایی است برای ذخیره اطلاعات که طبیعتا این پایگاه داده توسط یک فرد یا مرکزیت، ایجاد و کنترل می‌شود. فناوری بلاک چین را می‌توان شبکه‌ای در نظر گرفت که کارکردی مانند پایگاه داده دارد اما مرکزیت خاصی ندارد و توسط نهاد یا ارگانی کنترل نمی‌شود، اطلاعاتی که در blockchain ذخیره می‌شوند یک سری تفاوت‌هایی با اطلاعات ذخیره شده در پایگاه داده‌ها دارد.

در بلاک چین تمامی اطلاعات ثبت شده بین تمام اعضای شبکه به اشتراک گذاشته می‌شود و نکته جالب اینجاست که این اطلاعات به هیچ عنوان قابل تغییر یا حذف نیستند. برای متوجه شدن این جمله باید کمی ریزتر شویم و سوال بلاکچین چیست را دقیق تر پاسخ دهیم.

همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، اطلاعات در blockchain داخل یک سری بلاک‌ها ذخیره می‌شوند. این اطلاعات می‌توانند هر چیزی باشند و تنها در تراکنش‌ها خلاصه نمی‌شوند. هر بلاک، علاوه بر اطلاعاتی که درون آن ذخیره می‌شود، دارای «هش» به صورت مجموعه‌ای از کاراکتر‌ها است که برای ساخت آن از الگوریتم‌های خاصی استفاده می‌شود. هر بلاک با توجه به اطلاعاتی که درون آن قرار دارد، هش مربوط به خودش را دارد و این هش به نوعی نماد اطلاعات درون آن بلاک هستند. جالب اینجاست حتی اگر بخش بسیار کوچکی از اطلاعات تغییر کند یا حذف شود، هش به طور کلی عوض می‌شود. حتی هش بلاک‌های دیگر هم عوض می‌شود! چرا؟ چون هر بلاک علاوه بر هش خودش، هش بلاک قبلی را نیز ذخیره می‌کند؛ بنابراین از این جهت است که به آن زنجیره بلاک‌ها می‌گویند.

خب حالا که فهمیدیم بلاکچین چیست، این سوال پیش می‌آید که یعنی کسی نمی‌تواند محتویات یک بلاک را تغییر دهد؟ بله، می‌تواند اما این تغییر از چشم اعضای شبکه دور نمی‌ماند و تمام شبکه باید این تغییر را تایید کنند؛ در غیر اینصورت هیچ اعتباری ندارد و تغییرات اعمال نمی‌شود. پس این دیدگاه که اطلاعات در بلاک چین غیرقابل تغییر است، درست نیست. فرض کنید فردی یک فایل موسیقی را در یک بلاک چین قرار داده و در آن ذخیره کند؛ بنابراین همه اعضای شبکه نسخه‌ای از آن را دارند. حتی اگر خود فرد فایل موسیقی را حذف کند یا تغییر دهد، بقیه اعضای شبکه این اتفاق را نمی‌پذیرند؛ زیرا کپی نسخه اصلی آن فایل موسیقی را دارند. برای حذف این فایل راهی نیست جز اینکه کامپیوتر‌های اعضای شبکه را گرفته و آن فایل را حذف کند که عملا چنین اتفاقی امکان‌پذیر نیست. اما بعد از توضیح بلاک چین چیست به سراغ ویژگی‌ها و مزایای تکنولوژی blockchain می‌رویم که ببینیم، چرا این فناوری به این سرعت رشد پیدا کرده است.

ویژگی‌های بلاک چین
 

در ادامه به ویژگی‌های منحصر به فرد تکنولوژی بلاک چین اشاره خواهیم کرد:

۱. امنیت

اطلاعات در بلاک چین رمزنگاری شده و سپس ذخیره می‌شوند، که این امر باعث افزایش امنیت اطلاعات می‌شود. مسائل مربوط به هش که بیان کردیم نیز در جهت افزایش امنیت است.

۲. شفافیت

نکته قابل توجه دیگر در بلاکچین این است که اطلاعات برای همه اعضای آن قابل مشاهده است، بنابراین شفافیت در اوج خود قرار دارد (البته در بلاک چین های عمومی و به طور کلی برای اعضایی که مجوز تایید و مشاهده تراکنش‌ها را دارند).

۳. غیر قابل تغییر بودن

قابلیت جالب دیگر بلاک چین این است که اطلاعات در بلاک چین بدون تایید اکثریت قابل تغییر یا قابل حذف نیست. در بالا دلیل این امر را ذکر کردیم. یعنی اگر اطلاعاتی ثبت شود دیگر تمام است؛ همه اعضا می‌توانند آن را ببینند، قابل حذف یا تغییر نیست و از امنیت فوق‌العاده بالایی برخوردار است.

بهتر است برای ملموس‌تر شدن این مطلب مثالی ذکر کنیم. تصور کنید علی می‌خواهد مقداری پول به سینا ارسال کند. ابتدا علی درخواست خود را اعلام می‌کند و این درخواست به شبکه ارسال می‌شود و به شکل تراکنش در می‌آید. به دنبال آن سرویس دهنده‌های شبکه (اعضای شبکه) پیغام علی (تراکنش) را دریافت می‌کنند و صحت آن را مورد بررسی قرار می‌دهند که آیا علی این مقدار دارایی دارد یا خیر، آیا کلکی سوار کرده است؟ آیا سینایی با آن مشخصات وجود دارد؟ در صورت صحت این درخواست، تراکنش انجام می‌شود و پول علی درblockchain به سینا منتقل می‌شود، بدون اینکه نیاز به بانک  یا فرد واسطی باشد. در انتها تمام اطلاعات در بلاک ذخیره می‌شود.

اما نکته جالب‌تر این است که تقریبا همه فکر می‌کنند تنها کار بلاک چین انتقال ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین و اتریوم و غیره است؛ اما این تنها یکی از کاربردهای blockchain است. از آنجا که کلمه تراکنش بیشتر در مورد مسائل مالی مطرح می‌شود، شاید باعث شده فکر کنیم که منظور از ثبت تراکنش در بلاک چین تنها تراکنش‌های مالی است. اما در حقیقت اینطور نیست. اگر علی بخواهد حتی متنی برای سینا در شبکه بلاک چین ارسال کند، این عملیات به شکل یک تراکنش ثبت می‌شود. کاربردهای این تکنولوژی همچنان در حال توسعه هستند و حال می‌توان دید که از این فناوری نوین برای رای گیری شفاف‌تر و بدون تقلب استفاده می‌شود.