دسته بندی
-
نگاهي دوباره به رابطه ميان دولت و نظام آموزش عالي و ضرورت سرمايه‌گذاري بيشتر در علوم انساني / دكتر حسين ابراهيم‌آبادي
-
دكتر حسين ابراهيم آبادي عضو هيأت علمي پژوهشكده مطالعات فرهنگي و اجتماعي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
رابطه ميان نظام سياسي به طور اعم و دولت به طور اخص با نظام علمي و آموزش عالي كشور به دليل ماهيت نابرابرشان و تمايز در نگرش و نقش، هميشه روان و شفاف نبوده است. حكومت و دولت مي‌خواهد نتيجه سرمايه‌گذاري را به طور بلافصل ببيند و از سوي ديگر حوزه علم در پي توسعه برنامه‌هاي آموزشي و ترويج و توسعه علم است كه ماهيتاً در درازمدت قابل مشاهده و قابل سنجش است.
نظام علمي و دانشگاه به دليل اتصال قوي‌تر به بدنه اجتماعي و پيوند نزديك‌تر با لايه‌هاي مختلف جامعه در پي برآوردن نيازها و انتظارات مردم و جامعه است. اين در حالي است كه دولت و نظام تصميم‌گيري كشور به دليل كمبود منابع و نيازهاي روزافزون و متنوع بازار و نيز فشار ديگر بخش‌هاي اقتصادي و اجتماعي، خود را موظف به پاسخگويي به همه مطالبات و ضرورت‌هاي نظام اجتماعي مي‌داند.
درباره تعامل ميان دولت و نظام آموزشي به طور كل دو ديدگاه عمده وجود دارد؛
در نگاه اول، دانشگاه و به طور خاص حوزه‌اي مانند علوم انساني، مركز اشاعه و انتقال و ترويج فرهنگ، علم و روش علمي تلقي مي‌شود. در اين رويكرد نظام آموزشي اعم از آموزش پايه، متوسطه و عالي كاركردهايي عمدتاً فرهنگي و اجتماعي دارند. به عبارت ديگر اين نگرش نظام آموزشي را مصرف كننده و بيشتر هزينه‌بر مي‌داند تا مولد. ديدگاه دوم، نظام آموزشي را با ديگر ابعاد توسعه مرتبط و آن را شاخص و عامل پيشرفت و توسعه مي‌داند. در اين نگرش، نظام آموزشي به ويژه آموزش متوسطه و عالي به دليل رابطه مستقيم با نيازهاي جامعه و بازار كار و برنامه‌هاي توسعه ملي نقش وكاركرد مستقيمي بر رشد و توسعه اقتصادي و اجتماعي دارند. بر اساس اين ديدگاه، نظام آموزشي، بخشي سرمايه اي به حساب مي‌آيد.
در حال حاضر و به طور كلي، تفوق نگاه مصرفي بر نگاه سرمايه‌اي نسبت به نظام آموزشي و پژوهشي به طور خاص در حوزه علوم انساني خود را پررنگ‌تر نشان مي‌دهد؛ به نظر مي‌رسد كمبود منابع، اولويت‌هاي اقتصادي و صنعتي، ضرورت توسعه خدمات اجتماعي حاصل از توسعه شهري، ظهور رقباي جديد نظير فناوري‌هاي نوين ارتباطي، افزايش جمعيت متقاضي آموزش عالي و در نهايت دانش محور نبودن فرايند تصميم گيري در كشور امكان نگاه سرمايه‌اي و توليدي و به دنبال آن سرمايه‌گذاري بيشتر در نظام آموزشي را دچار ابهام كرده است.
اين در حالي است كه دولت ايران با توجه به چشم‌اندازهاي آتي و رهيافت‌هاي جهاني و با تكيه بر اين اصل راهبردي كه مهمترين مزيت نسبي براي تحقق جامعه «دانايي محور»، و ورود به «عرصه رقابت‌هاي منطقه‌اي و جهاني» آموزش كيفي، توانمند‌سازي افراد جامعه و توسعه انساني‌ست؛ با اين چالش اساسي روبروست كه در صورت عدم سرمايه‌گذاري و اعتبارگذاري‌هاي بيشتر در نظام آموزش عالي و پژوهشي كشور، امكان مشاركت و حضور فعال در جامعه دانش بنيان آينده را از دست خواهد داد.
طبق قانون بودجه در سال 1388 حدود 15000 ميليارد تومان از بودجه عمومي كشور به نظام آموزشي ايران تخصيص يافته است كه در اين ميان 2100ميليارد تومان آن به وزارت علوم ودانشگاه‌ها و موسسه‌هاي پژوهشي اختصاص مي‌يابد. طبق گزارش دفتر بودجه وزارت علوم از اين رقم حدود 200 ميليارد تومان به حوزه پژوهشي تعلق مي‌گيرد كه با توجه به تنوع رشته‌هاي دانشگاهي و تعدد مراكز پژوهش به ويژه در حوزه مهندسي به نظر مي‌رسد سهم تحقيقات علوم انساني كمتر از يك سوم اين اعتبارات باشد. اين در حالي است كه در آخرين گزارش توسعه انساني سازمان ملل متحد در سال 2008 رتبه ايران از نظر شاخص توسعه انساني 0.748 در جهان است. قرار گرفتن ايران در رتبه 98 در ميان 173 كشور به اين معني است كه ايران در بسياري از مزيت‌هاي شاخص توسعه انساني، زير نمره يك قرار گرفته است. با اين وجود بايد خاطرنشان كرد كه هرچند آموزش به عنوان يك محور در كنار ديگر محورهاي شاخص توسعه انساني تست نظير «اميد به زندگي»، «درآمد سرانه» و «بهداشت و درمان» است اما با رايج شدن شعار محوري" توسعه مبتني بر دانايي" در سطح جهان و ايران در سال‌هاي اخير اساساً آموزش كيفي و يادگيري چند وجهي يك شاخص كليدي در تعيين سطح پيشرفتگي جوامع محسوب مي‌شود.
از اين رو فراهم كردن ظرفيت‌ها و سازوكارهاي لازم كه لزوماً به معناي بهره‌برداري صرف از منابع ملي نيست بلكه اختصاص بخشي از بودجه‌هاي بخش ناكارآمد صنعتي و خدماتي، و افزايش نقش مردم و نهادهاي مدني براي سرمايه‌اي كردن و «توليد محور كردن» نظام آموزشي بويژه در سطح نظام متوسطه، فني و حرفه اي و آموزش عالي، ضرورتي انكارناپذير براي دوام و پويايي و كارآمدي كشور در شرايط جهاني شدن اقتصاد، دانش، فرهنگ و سياست است.
بايد اذعان كرد تحقق اين راهبرد مهم، نيازمند تعامل دوسويه ميان نظام آموزشي و نظام تصميم گيري كشور و تغيير رويكردها و عملكردها در دو زمينه زير است:
1. تغيير نگرش دست اندركاران و تصميم گيرندگان به منزلت علم و نقش محوري توسعه علمي و به ويژه علوم انساني در تحقق توسعه ملي و در نتيجه ارتقاي سطح سرمايه‌گذاري‌هاي عمده در نظام آموزشي و پژوهشي كشور و تلقي بخش آموزش و پژوهش علوم انساني به صورت ویژه، به عنوان يك بخش زير بنايي و اثرگذار در توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور.
2. تجديدنظر نظام و برنامه‌ريزان آموزشي و نخبگان، عالمان و انديشمندان حوزه علم و دانش به ويژه حوزه علوم انساني در ايفاي نقش موثر در پيشبرد مقاصد توسعه‌اي و ملي و تجديد نظر در روندها و فرايندهاي آموزشي و پژوهشي براي افزايش كارآمدي و اثر بخشي در پاسخگويي به نيازهاي محيط ملي و تعامل با ديگر نهادهاي اجتماعي- اقتصادي. -
00
{ JOURNAL_ZOOM }
دكتر حسين ابراهيم آبادي عضو هيأت علمي پژوهشكده مطالعات فرهنگي و اجتماعي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
رابطه ميان نظام سياسي به طور اعم و دولت به طور اخص با نظام علمي و آموزش عالي كشور به دليل ماهيت نابرابرشان و تمايز در نگرش و نقش، هميشه روان و شفاف نبوده است. حكومت و دولت مي‌خواهد نتيجه سرمايه‌گذاري را به طور بلافصل ببيند و از سوي ديگر حوزه علم در پي توسعه برنامه‌هاي آموزشي و ترويج و توسعه علم است كه ماهيتاً در درازمدت قابل مشاهده و قابل سنجش است.
نظام علمي و دانشگاه به دليل اتصال قوي‌تر به بدنه اجتماعي و پيوند نزديك‌تر با لايه‌هاي مختلف جامعه در پي برآوردن نيازها و انتظارات مردم و جامعه است. اين در حالي است كه دولت و نظام تصميم‌گيري كشور به دليل كمبود منابع و نيازهاي روزافزون و متنوع بازار و نيز فشار ديگر بخش‌هاي اقتصادي و اجتماعي، خود را موظف به پاسخگويي به همه مطالبات و ضرورت‌هاي نظام اجتماعي مي‌داند.
درباره تعامل ميان دولت و نظام آموزشي به طور كل دو ديدگاه عمده وجود دارد؛
در نگاه اول، دانشگاه و به طور خاص حوزه‌اي مانند علوم انساني، مركز اشاعه و انتقال و ترويج فرهنگ، علم و روش علمي تلقي مي‌شود. در اين رويكرد نظام آموزشي اعم از آموزش پايه، متوسطه و عالي كاركردهايي عمدتاً فرهنگي و اجتماعي دارند. به عبارت ديگر اين نگرش نظام آموزشي را مصرف كننده و بيشتر هزينه‌بر مي‌داند تا مولد. ديدگاه دوم، نظام آموزشي را با ديگر ابعاد توسعه مرتبط و آن را شاخص و عامل پيشرفت و توسعه مي‌داند. در اين نگرش، نظام آموزشي به ويژه آموزش متوسطه و عالي به دليل رابطه مستقيم با نيازهاي جامعه و بازار كار و برنامه‌هاي توسعه ملي نقش وكاركرد مستقيمي بر رشد و توسعه اقتصادي و اجتماعي دارند. بر اساس اين ديدگاه، نظام آموزشي، بخشي سرمايه اي به حساب مي‌آيد.
در حال حاضر و به طور كلي، تفوق نگاه مصرفي بر نگاه سرمايه‌اي نسبت به نظام آموزشي و پژوهشي به طور خاص در حوزه علوم انساني خود را پررنگ‌تر نشان مي‌دهد؛ به نظر مي‌رسد كمبود منابع، اولويت‌هاي اقتصادي و صنعتي، ضرورت توسعه خدمات اجتماعي حاصل از توسعه شهري، ظهور رقباي جديد نظير فناوري‌هاي نوين ارتباطي، افزايش جمعيت متقاضي آموزش عالي و در نهايت دانش محور نبودن فرايند تصميم گيري در كشور امكان نگاه سرمايه‌اي و توليدي و به دنبال آن سرمايه‌گذاري بيشتر در نظام آموزشي را دچار ابهام كرده است.
اين در حالي است كه دولت ايران با توجه به چشم‌اندازهاي آتي و رهيافت‌هاي جهاني و با تكيه بر اين اصل راهبردي كه مهمترين مزيت نسبي براي تحقق جامعه «دانايي محور»، و ورود به «عرصه رقابت‌هاي منطقه‌اي و جهاني» آموزش كيفي، توانمند‌سازي افراد جامعه و توسعه انساني‌ست؛ با اين چالش اساسي روبروست كه در صورت عدم سرمايه‌گذاري و اعتبارگذاري‌هاي بيشتر در نظام آموزش عالي و پژوهشي كشور، امكان مشاركت و حضور فعال در جامعه دانش بنيان آينده را از دست خواهد داد.
طبق قانون بودجه در سال 1388 حدود 15000 ميليارد تومان از بودجه عمومي كشور به نظام آموزشي ايران تخصيص يافته است كه در اين ميان 2100ميليارد تومان آن به وزارت علوم ودانشگاه‌ها و موسسه‌هاي پژوهشي اختصاص مي‌يابد. طبق گزارش دفتر بودجه وزارت علوم از اين رقم حدود 200 ميليارد تومان به حوزه پژوهشي تعلق مي‌گيرد كه با توجه به تنوع رشته‌هاي دانشگاهي و تعدد مراكز پژوهش به ويژه در حوزه مهندسي به نظر مي‌رسد سهم تحقيقات علوم انساني كمتر از يك سوم اين اعتبارات باشد. اين در حالي است كه در آخرين گزارش توسعه انساني سازمان ملل متحد در سال 2008 رتبه ايران از نظر شاخص توسعه انساني 0.748 در جهان است. قرار گرفتن ايران در رتبه 98 در ميان 173 كشور به اين معني است كه ايران در بسياري از مزيت‌هاي شاخص توسعه انساني، زير نمره يك قرار گرفته است. با اين وجود بايد خاطرنشان كرد كه هرچند آموزش به عنوان يك محور در كنار ديگر محورهاي شاخص توسعه انساني تست نظير «اميد به زندگي»، «درآمد سرانه» و «بهداشت و درمان» است اما با رايج شدن شعار محوري" توسعه مبتني بر دانايي" در سطح جهان و ايران در سال‌هاي اخير اساساً آموزش كيفي و يادگيري چند وجهي يك شاخص كليدي در تعيين سطح پيشرفتگي جوامع محسوب مي‌شود.
از اين رو فراهم كردن ظرفيت‌ها و سازوكارهاي لازم كه لزوماً به معناي بهره‌برداري صرف از منابع ملي نيست بلكه اختصاص بخشي از بودجه‌هاي بخش ناكارآمد صنعتي و خدماتي، و افزايش نقش مردم و نهادهاي مدني براي سرمايه‌اي كردن و «توليد محور كردن» نظام آموزشي بويژه در سطح نظام متوسطه، فني و حرفه اي و آموزش عالي، ضرورتي انكارناپذير براي دوام و پويايي و كارآمدي كشور در شرايط جهاني شدن اقتصاد، دانش، فرهنگ و سياست است.
بايد اذعان كرد تحقق اين راهبرد مهم، نيازمند تعامل دوسويه ميان نظام آموزشي و نظام تصميم گيري كشور و تغيير رويكردها و عملكردها در دو زمينه زير است:
1. تغيير نگرش دست اندركاران و تصميم گيرندگان به منزلت علم و نقش محوري توسعه علمي و به ويژه علوم انساني در تحقق توسعه ملي و در نتيجه ارتقاي سطح سرمايه‌گذاري‌هاي عمده در نظام آموزشي و پژوهشي كشور و تلقي بخش آموزش و پژوهش علوم انساني به صورت ویژه، به عنوان يك بخش زير بنايي و اثرگذار در توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور.
2. تجديدنظر نظام و برنامه‌ريزان آموزشي و نخبگان، عالمان و انديشمندان حوزه علم و دانش به ويژه حوزه علوم انساني در ايفاي نقش موثر در پيشبرد مقاصد توسعه‌اي و ملي و تجديد نظر در روندها و فرايندهاي آموزشي و پژوهشي براي افزايش كارآمدي و اثر بخشي در پاسخگويي به نيازهاي محيط ملي و تعامل با ديگر نهادهاي اجتماعي- اقتصادي.
نظر شما
{ JOURNAL_VISIT } : ۱۸۷۷
{ JOURNAL_DATE } : 08 آبان 1389
-
خدمات طراحی سایت
-
ویترین اخبار
- راه اندازی سایت نشریه الکترونیک فرهنگ انقلاب اسلامی
- ملاک شناخت یک شرکت طراحی سایت قوی و توانا برای راه اندازی سایت اینترنتی شما چیست؟
- فرا رسیدن نوروز باستانی، یادآور شکوه ایران و یگانه یادگار جمشید جم بر همه ایرانیان پاک پندار، راست گفتار و نیک کردار خجسته باد
- راه اندازی وب سایت اینترنتی ماشین سازی درستگاههای تولید آرد
- راه اندازی وب سایت اینترنتی ملک آریا
- 7 مورد از قابلیتهای غیرمنتظره در iOS 7
- Apex در برابر Nova: مقایسه دو لانچر اندروید
- پاداش 15,000 دلاری برای شکستن قفل TouchID
- نیکون از AW1، اولین دوربین ضد آب با قابلیت تعویض لنز، پرده برداشت
- لومیا 1520 نوکیا و این بار مشخصات فنی، قیمت و زمان عرضه
- رکورد فروش موبایل در دست 8 مدل
- اپل در حال تست نسخه های 701 و702 و 71 سیستم عامل iOS؟
- علت دقیق سرعت پایین اینترنت را نمیدانیم
- بررسی اکسپریا Z1 سونی
- آموزش ساخت ایمیل یاهو پس از حذف ایران!
- سهام توییتر روانه بازار بورس میشود
- تبلیغات تازه مایکروسافت علیه آیفون شکست خورد
- مدیرعامل اینتل: تبلتهای زیر 100 دلاری در تعطیلات سال نوی میلادی از راه میرسند
- 27 شهریور iOS 7 برای آیفونها و آیپدها منتشر میشود
- کنسول بازی جدید سونی با قابلیت های جذاب و قیمت مناسب معرفی شد: Vita TV
- کمپانی دل برای چینی ها لب تاب لوحی می سازد!!!
- ایسوس فون پد 7 اینچی جدید را معرفی کرد: تبلت/تلفن هیبریدی با اسپیکر دو کاناله
- یاهو لوگوی جدید خود را رونمایی کرد
- ایسوس از لپتاپ لمسی و ارزان قیمت X102BA با پردازنده AMD پرده برداشت
- دوباره Moto X و این بار تصویر رندر شده تبلیغاتی آن [بروز شد]
- ولخرجیهای گوگل در حوزه دیتاسنتر ادامه دارد: 6-1 میلیارد دلار در سه ماهه دوم 2013
- تشکیل گروه جهانی« طراحی فناوریهای پوشیدنی» در موتورولا، با استناد به آگهی استخدام این شرکت
- آشنایی با سیستمفایلها و نحوه فرمتکردن درایوهای خارجی در مک
- سرفیس RT هنوز نمرده است
- دانلود کنید: اپلیکیشن VLC برای کاربران iOS منتشر شد
- بررسی همهجانبۀ شایعات پیرامون ساعتهای هوشمند
- تصاویر واضح از آیفون ارزان قیمت در کنار آیفون 5 فاش شد
- تبدیل تصاویر به فرمت ICO و استخراج آیکونها از فایلهای با فرمت EXE و DLL
- نسخه جدید اندروید در 2 مردادماه معرفی میشود
- ال جی از نام G2 برای پرچمدار بعدی خود استفاده میکند
- مشخصات فنی و بنچمارک گلکسی نوت 3 فاش شد
- تصویر و مشخصات جدید آیفون 5S به بیرون درز کرد: صفحه نمایش IGZO، دوربین 12 مگاپیکسل، پردازنده سریعتر و پردازنده گرافیکی چهار هستهای
- آیا میتوان پس از مرگ اطلاعات با ارزش را در اختیار خانواده، دوستان و آشنایان قرار داد؟
- تصاحب Omek توسط اینتل ممکن است باعث شود هرگز نیاز به لمس کامپیوتر خود نباشید
- نسخه جدید تحت وب نقشه گوگل در دسترس همگان قرار گرفت
- تلفن G2 ال جی مجهز به باتری 2540 میلی آمپر ساعتی است
- جزئیات بیشتر از دوربین 20 مگاپیکسلی هونامی: سنسوری بزرگ ولی نه به اندازهی لومیا 1020
- مرور تاریخچه دوربین در گوشیهای برجسته نوکیا
- دریافت استاندارد و رتبه 6 از 10 گوگل توسط سایت شرکت راوک نگار پارس
- بروزرسانی تعدادی از جدیدترین نمونه آثار طراحی سایت های هوشمند راوک نگار پارس
-
نماد اعتماد الکترونیکی
-
آمار بازدید
- کل (online):۲۵۲۷
- اعضاء (online):۰
- میهمان (online):۲۵۲۷
- بازدید امروز::۱۴۸۸
- بازدید دیروز::۴۱۶۷
- بازدید کل::۳۰۲۴۳۸۳۱
-
تبلیغات